تازه های تعلیم و تربیت

کتب جدید:

یک سه شنبه یک کتاب

نویسنده: کاترین لوئیس
مترجم: حسین افشین منش - شیده ایلبگی طاهر ( افشین منش )
ناشر: ساز و کار

این کتاب، تلاش دارد تا در ابعاد مختلف و با نگرشی علمی، به پاسخ این پرسش بپردازد و با تحلیل چگونگی شکل گیری زمینه های ابتدایی نظام اموزشی ژاپن، به شناخت روح حاکم بر آن حرکت ملی دست یابد.مترجم در مقدمه ای تلاش می کند تا در سه صحنه متفاوت از زندگی کودکان و دانش آموزان ژاپنی در مقاطع پیش دبستانی و ابتدایی، طلوع تدریجی اعتماد به نفس، شکوفایی، خلاقیت، رشد روح گروهی و تقسیم کار اجتماعی، نظافت و پاکیزگی و در پی آن ها، بهبود روحی و روانی را در رفتارهای خانوادگی و اجتماعی فرزندان آن دیار نشان دهد.

تاملی بر ماهیت انقلاب فرانسه وتاثیرات آن بر تعلیم وتربیت

نویسنده: سید مهدی میرهادی

دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان

الف) مقدمه وخلاصه تاریخی:

     معروف ترین انقلاب قرن هجدهم، انقلاب فرانسه (1789) بوده که سیری پر فراز و نشیب  داشته است . این انقلاب ملهم از آرا وعقاید عصر روشنگری و بویژه اندیشه های لاک ، ولتر و بخصوص روسو بوده است . انقلاب فرانسه به دلیل ابعاد، نحوه بروز ومراحلی که طی کرده است ونیز میزان تاثیر گذاری بر جهان پس   از خود، بزرگترین رویداد سیاسی عصر جدید و مدرنیته نام گرفته است . (زرشناس ،1387،ص91)

     در سال 1789 لویی شانزدهم با بحرانی اقتصادی مواجه شد .این امر او را مجبور کرد تا مجلس عمومی را احیا کند .این مجلس ، مجلسی ملی بود که سه قشر جامعه فرانسه یعنی روحانیون ، اشراف ومردم عادی در آن حضور داشتند. بحث و مشاجره در باره این که اداره این مجلس چگونه باید باشد ، آشوبی عمومی بدنبال آورد که سرانجام منجر به یک حرکت انقلابی شد. عوام از حکومت جدا شدند ومجلس خود را  تشکیل دادند .

     در چهاردهم ژوئیه 1789 مردم پاریس به زندان باستیل یورش بردند و آنرا تسخیر کردند . در پایان ماه اوت، بساط امتیازات فئودالی و اشرافی فرانسه جمع شده و اعلامیه حقوق بشر وشهروند به قانون تبدیل شد. این اعلامیه ،حقوق طبیعی انسان یعنی آزادی، مالکیت و امنیت را مقدس وغیر قابل سلب اعلام کرد.

     این اعلامیه به آرمان ها ی عصر روشنگری اشاره می کرد و آن ها را به همه جهان عرضه می داشت.   در مدت ده سال آینده ،انقلاب با تحرکات شدید خود فرانسه را به چالش وعذاب افکند ونیز مجبور شد تا  در برابر حملات سایر قسمت های اروپا از خود دفاع کند . ناپلئون در سال 1799 به قدرت رسید و این بدان معنی بود که انقلاب وهمچنین میراث تغییر ماهیت داده عصر روشنگری به فرجامی ناخوشایند انجامیده است.(اسپنسر،1391، ص167)

     با موفقیت انقلاب فرانسه، سرمایه داران فرانسوی موفق به در دست گرفتن قدرت سیاسی شدند و بر پایه ایده های لیبرال – سرمایه دارانه ای نظیر حکومت پارلمانی، حقوق بشر ومفهوم لیبرالی آزادی، ضمن حذف گمرکات و موانع فئودالی که مانع بسط تجارت و صنعت بورژوایی در فرانسه می گردید، فضا را بر پایه یک رژیم مدرنیست سکولار، برای انباشت گسترده سرمایه توسط کاپیتالیست های فرانسوی ونیز پیشبرد منافع تجاوزکارانه وتوسعه طلبانه طبقه سرمایه داری فرانسه در قالب جنگ های ناپلئونی فراهم ساخت . پس از پیروزی انقلاب فرانسه و به قدرت رسیدن بورژواها وحذف اشراف، مبارزات اعتراضی مردمی توسط اقشار فرودست علیه سرمایه داران حاکم آغاز گردید که توسط نیروهای نظامی جمهوری فرانسه وبعدها امپراطوری ناپلئونی سرکوب شد. (زرشناس ، 1387، ص91)

     در جریان انقلاب فرانسه ،رهبری با سرمایه داران وبازرگانانی بود که ایده های عصر روشنگری را در سر داشتند وتحت شعار برابری، خواهان حقوق برابر با اشراف ولغو امتیازات ویژه فئودالی بودند .سرمایه داری ذیل شعار محدود شدن قدرت سلطنت،گسترش نفوذ صاحبان سرمایه (بازرگانان، رباخواران، صاحبان صنایع)را طلب می کرد وتوده های مردم که اکثرا از دهقانان فقیر وپیشه ورزان خرده پا وگروه کم جمعیت کارگران صنایع تشکیل می شد ،در آرزوی لغو مالیات های فئودالی وعشریه های اجباری به کلیسا بودند .

    جان لاک ،مونتسکیو ، ولتر، و روسو مهمترین اندیشمندانی بوده اند که مبانی نظری انقلاب فرانسه را به آن ها منتسب می نمایند . از این میان لاک و مونتسکیو عمدتا مبانی نظری سیاسی و لیبرالیسم، ولتر مبانی تساهل، تسامح و سکولاریسم و روسو مبانی اجتماعی وتربیتی را تدوین نموده اند . 

قرار جمعه ها

گفتم: خدایا همنشینم باش...

گفت: من مونس کسانی هستم که مرا یاد کنند!

گفتم: چه آسان به دست می آیی؟!

گفت: پس آسان از دستم نده!

امروز...

زهرا بهانه ای ست که عالم بناشود

او آمده که مادر آئینه ها شود...

سلام مادر

یک سه شنبه ، یک کتاب

 

اندیشه اسلامی؛ خاستگاه ها و دستاوردها: سیری در تاریخ علم و فلسفه در جهان اسلام

مولف: میان محمد شریف

مترجم:   علی منصوری

ناشر کتاب : دانشگاه امام صادق(ع(

سال نشر 1390:

با رشد و شکوفایی سریع تمدن غرب و عقب ماندن مسلمانان از کاروان پیشرفت و تمدن، روحیه یأس و خودباختگی در میان مسلمانان پدید آمد و نگاه دولتمردان و اهل قلم به سوی تمدن غرب معطوف گشت تا حدی که تمدن غرب غایت تمدن بشری و فرهنگ و فرهنگ و منش آنها قله فرهنگ انسانی قلمداد گردید و عامل عقب ماندگی مسلمین اسلام و تعالیم آن و راه نجات و پیشرفت آنها پیوستن به فرهنگ و تمدن غرب تلقی گردید. در نتیجه مسلمانان با تاریخ، افتخارات و استعدادهای خویش بیگانه و شیفته تمدن غرب شدند. در این کتاب تاریخ مدارس، دانشکده ها، دانشگاه ها و کتابخانه ها و تاریخ علوم مختلف همچون جامعه شناسی جغرافیا، نجوم، ریاضی، موسیقی، شیمی، فیزیک، جانورشناسی، گیاه شناسی، طب و فلسفه بررسی شده است

تربیت عقلانی بصیرت گرا

نظریه تربیت عقلانی بصیرت گرا

Insight-oriented Rational Education Theory (IRET)

این نظریه، حاصل پژوهشی بنیادی است که عهده‌دار تحلیل معناشناختی مفهوم تعقل و بررسی اهمیت و نقش آن در متون موثق اسلامی است و ضمن بررسی‌های توصیفی–تحلیلی با رویکردی فلسفی، حاصل آمده است. بر اساس این نظریه، در فرهنگ اسلامی، عقل و پدیدار آن یعنی تعقل، از معنایی ویژه برخوردار است که در فرهنگ‌های دیگر همتایی ندارد. این معنا که صرفا از طریق تبیین مفهوم عقل در متون موثق اسلامی قابل حصول است، تمایز میان عقل نظری و عملی را امری اعتباری می‌داند.

به اعتقاد من، در متون اسلامی، عقل به عملکرد آن معنا می‌شود؛ بنابراین شناخت عقل، منوط به شناخت تعقل و به تبع آن، کردار عقلانی(یعنی اتخاذ روش عقلانی) است. مطابق این برداشت، تعقل، از چنان اهمیت و نقشی برخوردار است که می‌توان ادعا کرد: تربیت اسلامی، تربیت عقلانی است. بدین معنا که هدف اساسی آن، پرورش تعقل و روش اساسی آن، روش عقلانی است.
معتقدم که با تبیین مفاهیم «تعقل»، «تربیت عقلانی» و «بصیرت»، امکان تدوین یک نظریة اساسی در تعلیم‌وتربیت‌اسلامی را برای سازمان‌دهی و تسهیل عمل تربیت فراهم ‌میکند. مطابق این نظریه، برای یک مربی مسلمان، «یادگیری نافع» و «نافعیت یادگیری»، متکی و مبتنی بر اصول و موازینی برگرفته از اسلام است. در این نوع تربیت، آموزش(یا به تعبیر من «تدارک تربیت») به منظور ایجاد نوعی از یادگیری صورت می‌گیرد که مورد تأیید و تأکید آموزه های مندرج در منابع موثق اسلامی است. این کلی‌ترین تعریفی است که می‌توان از تربیت اسلامی ارائه داد اما ارائة تعریفی دقیق، صرفا منوط به برقراری ارتباط منطقی میان دو مفهوم «تربیت» و «تعقل» است

قرار جمعه ها

السّلامُ علیک یا ربیعَ الاَنام و نضره الایّام.

سلام و درود بر بهار انسانها و شکوفایى دورانها

در هیاهوی شب عید تو را گم کردم

غافل از اینکه شما اصل بهاری آقا...

یک سه شنبه یک کتاب

مولف:  ناصر باهنر

ناشر  :  شرکت چاپ و نشر بین الملل

سال نشر: 1387

اثر حاضر تلاش دارد تا با تکیه بر روانشناسی رشد به بررسی مراحل رشد و تکامل درک دینی و با مطالعه چگونگی درک و نوجوانان از مفاهیم دینی به شیوه های مناسب آموزش معارف اسلامی در این دوره های سنی را پیشنهاد نماید.

این کتاب  به دو سؤال مهم که در طول یکدیگر واقع شده‌اند پاسخ می گوید: 1ـ کودک در رشد و تکامل دینی از چه دوره‌هایی عبور می‌کند و ویژگی‌های آن چیست؟  2 ـ با توجه به ویژگیهای این دوره‌ها و درک او از مفاهیم دینی، آموزش مفاهیم دینی چگونه باید صورت گیرد.

امسال...

ما احتیاج نداریم از ارزشهای خودمان، از خطوط قرمز خودمان، از اصول خودمان صرفِ‌نظر کنیم تا آمریکا نتواند ما را تحریم بکند؛ ما با دنبال کردنِ همین سیاست اقتصاد مقاومتی، به‌معنای عملی مسئله و اقدام عملی موضوع، میتوانیم کشور را مصونیت‌سازی کنیم؛ میتوانیم مصونیت بدهیم کشور را تا دیگر در مقابل تحریم به خودمان نلرزیم که ما را تحریم خواهند کرد. خب تحریم بکند؛ اگر اقتصاد مقاومتی شد، تحریم دشمن تأثیر قابل توجّهی نخواهد کرد. این میشود حرکت انقلابی و حرکت مؤمنی.مقام معظم رهبری. 1/1/95

عیدتون مبارک

بهار شد در میخانه باز باید کرد
به سوی قبله عاشق نماز باید کرد
نسیم قدس به عشاق باغ مژده دهد
که دل ز هردو جهان بی نیاز باید کرد
کنون که دست به دامان سرو می نرسد
به بید عاشق مجنون، نیاز باید کرد
غمی که در دلم از عشق گلعذاران است
دوا به جام می چاره ساز باید کرد
کنون که دست به دامان بوستان نرسد
نظر به سرو قدی سرفراز باید کرد.

امام خمینی

قرار جمعه ها

یک سه شنبه یک کتاب

کتاب زندگی

در آخرین سه شنبه سال

کتاب عمرمان را ورقی بزنیم

و قصه هایی که آفریدیم را بخوانیم

که چرا و چگونه گذشت؟!

لحظه ها می گذرد
آنچه بگذشت، نمی آید باز
قصه ای هست که هرگز دیگر
نتواند شد آغاز...
سهراب سپهری

امروز...

فاطمه زیباکلام، استاد فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران درگذشت

به گزارش خبرنگار مهر، فاطمه زیباکلام، استاد دانشگاه تهران و عضو انجمن فلسفه و تعلیم و تربیت ایران که بر اثر بیماری ناگهانی در بیمارستان بستری بود، دار فانی را وداع گفت.

این استاد رشته فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه تهران، دارای تألیفات و ترجمه های شاخصی در حوزه مبانی فلسفی تعلیم و تربیت بود از جمله: وایتهد و تعلیم و تربیت، مکتب فلسفی و تربیتی لندن، اسلام و لیبرالیسم آموزشی، مبانی فلسفی آموزش و پرورش ایران، نظریه آموزش و پرورش آزاد، در آمدی بر آموزش و پروش اخلاق، فلسفه تاریخ و نقش آن در تدریس تاریخ.

از دست دادن فردی در جامعه علمی تمام کشور و نیز نسل های بهره مند از او را در سوگ می نشاند و می شود یک جای خالی که پر نمی شود ولی نبودنش حس می شود و یادش در اذهان باقی خواهد ماند.

وبلاگ با فلسفه تا تربیت این ضایعه را بر خانواده ایشان و تمام سوگوارانشان تسلیت عرض می کند و آرزوی صبر برای دانشجویان، اساتید و بازماندگان این عزیز درگذشته را دارد و امید است که روحشان قرین رحمت و شادی باشد.

إنا لله و إنا إلیه راجعون...

وبلاگ  با فلسفه تا تربیت

تازه های تعلیم و تربیت

 

قرار جمعه ها

گزارش آخرین جلسه گروه در سال 94

چهل و هفتمین جلسه گروه  به بحث در مورد روسو گذشت تا سال 94 را با کتاب  امیل و قراردهای اجتماعیش به پایان ببریم.

بخشی از قراردادهای اجتماعی روسو توسط خانم عسگری ارائه گردید که بحث برانگیز شد. رعایت حقوق و انجام تکالیف برای شهروندان و غیر شهروندان در جامعه فعلی با شرایط قراردادهای اجتماعی روسو مقایسه گردید. روسو  قرارداد اجتماعی را انتخاب مردم جامعه می داند که آنها را ملزم به وظایفی می کند و هر کس در این قرارداد وارد نشود هیچ حقوقی ندارد. رعایت حق و انجام تکلیف دو روی یک سکه است و بسیاری از معضلات اجتماع به علت عدم توازن در حق و تکلیف است که در جامعه فعلی مشهود است.

در مورد تربیت اخلاقی روسو  از کتاب امیل هم مباحثی ارائه گردید. روسو تربیت امیل را بر اساس سناریوهای مختلفی که میچیند انجام می دهد که مبنای اصلی در این سناریوها رعایت آزادی کودک است. تعلیم کودک به گونه ای است که کودک خودش نیاز به تعلیم را حس کند نه اینکه برداشت نماید از طرف بالا به او دستوری داده شده است. در رعایت اخلاق اجتماعی اولین نکته فهم مالکیت و عدم تعرض به حقوق دیگری است، که با کاشتن بذری توسط امیل و مراقبت از آن و سپس خراب کردن گیاه تازه روییده برای فهم  مفهوم ظلم و ضرورت قرارداد اجتماعی توسط کودک این سناریو انجام می شود. روسو دستورهای دیگری برای تربیت کودکان سرکش و عصبانی ارائه می دهد و در  عناوین آموزشی به کودک عدم ضرورت مباحثی مانند تاریخ را توضیح می دهد و ضرورت پرورش دقیق حواس کودک را آموزش می دهد. سناریوهای مختلف برای تربیت کودک روشی است که روسو در این کتاب ارائه می دهد تا کودک هیچگاه احساس نکند به او دستوری داده شده است. البته امیل روسو با امیل های زمان فعلی متفاوت هستند و قطعا در تربیت کودک فعلی سناریوهای پیچیده تر و متنوع تری مورد نیاز است.

این جلسه از ساعت 10 الی 12 در کلاس ارشد روانشناسی و با حضور خانم ها رضوی زاده، رجبی و عسگری و آقای دکتر نوروزی تشکیل گردید.

جلسات بعدی گروه در سال آینده به شرط حضور جدی تر اعضا  ادامه خواهد یافت.

با آرزوی سالی خوش برای همگی.

یک سه شنبه یک کتاب

روسو در امیل، به دنبال ساخت نوع جدیدی از سازمان تعلیم و تربیت است که البته برای این کار می بایست ابتدا تصور مشخص خود را از انسان به ما هو انسان ارائه دهد. تصور عمومی از روسو این است که پیشنهادش بازگشت به وضع طبیعی ست. اما با مراجعه به متون او، لایه های پیچیده تری از مقصود واقعی او دیده می شود. از نظر روسو، می توان و باید با تقریر مجدد وضع طبیعی و تمدنی و مراجعه به طبیعت، طرح نویی را هم در تعلیم و تربیت اشخاص و هم ایجاد نظم نوین اجتماعی در انداخت

برنامه جلسات گروه

با سلام

جلسه بعدی گروه: روز سه شنبه 1394/12/18، ساعت 10

محل برگزاری: دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی

موضوع بحث: ادامه بررسی آثار روسو

امید است که با حضور خود و آمادگی بیشتر در تقویت جلسات یاری نمایید.