یک سه شنبه، یک کتاب

ساختار و تأویل متن

✍ بابک احمدی

دو جلد

بخش نخست کتاب درباره‌ی تکامل تاریخی روش ساختاری پژوهش متون ادبی است. بحث با زبانشناسی سوسور و منطق پیرس آغاز می‌شود و ادامۀ آن به‌ شرح نظریه‌های ادبی اندیشگرانی می‌رسد چون شکلوفسکی، یاکوبسن، باختین، موکاروفسکی، اسپیتزر، پروپ، یولس، برمون و گرماس.

بخش دوم از اندیشه‌هایی بحث شده است‌ که مهمترین نظریه‌پردازان ساختارگرا در سه دهه‌ی اخیر در زمینه‌ی بررسی متن ادبی ارائه کرده‌اند، متفکرانی چون لوی استروس، فوکو، بارت، تودورف، ژنت، کریستوا و اکو.

بخش بعدی به روش شالوده‌شکنی متن می‌پردازد که دریدا پایه‌گذاشته‌است. نقد این‌متفکر از «متافیزیک حضور»، اندیشه‌های بلوم، دمان و دیگر شالوده‌شکنان و نیز نظریه‌های ادبی فیلسوفان پسامدرنیست چون دلوز و لیوتار در این‌بخش آمده‌است.

بخش آخر درباره‌ی تکامل تاریخی و مباحث اصلی آیین هرمنوتیک است، از روش تأویل متون مقدس تا آخرین آثار نظریه‌پردازان «مکتب دریافت متن». در این ‌راه اندیشه‌های نیچه، فروید، هوسرل، هیدگر، گادامر، هرش، ریکور، آیزر و یاس درباره‌ی تأویل متن طرح‌شده‌است.