مقدمه ای بر علوم شناختی...

                                                                                                 

علوم شناختی که به طور ساده به صورت «پژوهش علمی درباره ذهن و مغز» تعریف می‌شود، شاخه‌ای میان‌رشته‌ای است که از رشته‌های مختلفی مانند روان‌شناسی، فلسفه ذهن، عصب‌شناسی، زبان‌شناسی، انسان‌شناسی، علوم رایانه و هوش مصنوعی تشکیل شده است و کاربرد وسیعی در رشته های فرعی مانند پزشکی، آموزش و پرورش، جامعه شناسی، سیاست، علوم اطلاعات، ارتباطات و رسانه های گروهی و حتی علوم دفاعی و جنگ پیدا کرده است.

 مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاههای بسیاری به تحقیق در زمینه علوم شناختی اشتغال دارند و در تلاشند تا راز بزرگترین سرمایه آدمی یعنی «مغز» و «ذهن» را کشف کنند و کارکردهای آنرا به عنوان عالی ترین و پیچیده‌ترین ودیعه الهی بشناسند. سرمایه گذاری کشورهای پیشرفته در زمینه این دانش نو بسیارچشمگیر است و رقابت شدیدی در دست یابی به اسرار مغز و استفاده کاربردی از آن در میان کشورها وجود دارد.

و برای درک بیشتری از این موضوع و مسائل مرتبط با آن، به مقالات زیر که توسط استاد معرفی شده است، رجوع نمایید.

پیوندگرایی

روایت افراطی از هوش مصنوعی و وضوح ناپذیری ذهن

رهیافت های بنیادین فلسفی در هوش مصنوعی

دین و هوش مصنوعی         
پوپر و آگاهی

موضع ویتکنشتاین در باب علوم معرفتی

برنتانو و نظریه التفاتی بودن آگاهی

حیث التفاتی ادراک در نظر ارسطو و نتایج عملی آن

هوسرل و مسئله شناسایی

فلسفه نفس

رابطه نفس و بدن و رهیافت های موفق و ناموفق آن

نقشه جامع علمی کشور

کارکرد معمول نقشه در پیدا کردن آدرس و مسیر برای رسیدن به مقصدی است. وقتی صحبت از نقشه علمی شود، حتما باید آدرس و مسیر علم را به ما نشان دهد! البته به نظر استفاده از نقشه و راهنما  بستگی به افق دید فرد دارد،  اگر در مسیر علم آموزی، افق دید در حد گرفتن مدرک و منصب باشد؛  طبیعی هست که به  نقشه خاص و کلانی نیاز نیست، اما گاهی افق دید از حد فرد و خواسته هایش بالاتر می رود و چشم اندازی رو به جامعه دارد و گاهی هم از جامعه خویش  فراتر و عالم انسانی را فرا می گیرد. نقشه جامع علمی کشور، بر اساس اهداف کلان کشور تدوین شده است. خوب هست،  بسته به وسعت دیدمان نگاهی به نقشه کنیم و حتی آن را نقد و ارزیابی کنیم و در ساده ترین حالت،  به حکم کنجکاوی و اطلاع نقشه را مرور سریعی کنیم!

«چند تا جوان دور هم می‌نشینند، میگویند آقا ما نقشه‌ی جامع علمی کشور را با نگاه خودمان میخواهیم فراهم کنیم. البته قول نمیدهیم که حتماً آن نقشه‌ی جامع پاسخگوی نیاز ما به یک نقشه‌ی جامع باشد - ممکن است اطلاعاتشان محدود باشد - اما این گستاخی، این بلندپروازی، این همت، این اعتماد به نفس برای ما خیلی مطلوب و جذاب است.»89/7/14مقام معظم رهبری

«نقشه‌ی جامع علمی با زحمت و تلاش دوستان تکمیل شد و به جایی رسید و یک سند کاملِ خوب تهیّه شد برای کشور که خیلی مغتنم است. آن کسانی هم که صاحب‌نظر هستند، بعد از اینکه نقشه‌ی جامع علمی کشور تهیّه شد، تأیید کردند؛ منتها این نقشه‌ی جامع علمی باید عملیّاتی بشود که قدم اوّلش، گفتمان سازی است. می‌شنوم من که دوستانی که به شهرستان‌ها مسافرت میکنند، در دانشگاه‌های کشور حضور پیدا میکنند، میگویند بسیاری از اساتید -چه برسد به دانشجویان- و حتّی مدیران، درست اطّلاعی از نقشه‌ی جامع علمی کشور ندارند.» 94/4/13مقام معظم رهبری

نقشه جامع علمی کشور

سند راهبردی علوم و فناوریهای شناختی

سامانه نقشه جامع علمی کشور

خلاصه رساله های افلاطون

از موضوع تاریخ فلسفه غرب ، دوره آثار افلاطون به پیشنهاد استاد و طی چهار جلسه مورد مطالعه اعضای گروه قرار گرفت. این برنامه ، ضمن اینکه تمرینی بود برای اعضا که در شناخت اندیشه های فلاسفه به آثارشان رجوع نمایند؛ افق های علمی  را وسعت بخشید و مباحث متنوع تربیتی و کاربردی را حول موضوعات خود ایجاد کرد و نشان داد که آثار افلاطون ظرفیت تحقیق های عمیق تری را دارد. ضمن تشکر از استاد که این موقعیت را فراهم کردند، خلاصه برخی از  رساله های افلاطون که توسط دوستان در جلسات گروه، ارائه  و مکتوب گردید؛ جهت استفاده سایرین می آید. خلاصه سایر دوستان دیگر نیز  در صورت دریافت، در اینجا قرار خواهد گرفت.

رساله اویتیفرون - شهناز شهریاری

رساله لیزیس - شهناز شهریاری

رساله منون - شهناز شهریاری

رساله پارمنیدس -  مریم خاقانی

رساله کراتیلوس  - زهرا اسحاقیان

کتاب اول قوانین - فاطمه داوری

کتاب دوم قوانین- فاطمه داوری

کتاب دوم جمهوری- طاهره رجبی

کتاب سوم جمهوری- طاهره رجبی

رساله تیمائوس -  ساجده رضوی زاده

انتظار و تربیت

افضل الاعمال انتظار الفرج...
وقتی در آموزه های دینی انتظار به عنوان «عمل» مطرح می شود، یعنی فراتر از بینش صرف می باشد و باید باعث حرکت انسان شود. حرکتی در راستای خودسازی، دگر سازی و زمینه سازی... این حرکت و عمل همان تربیت شدن آدمی ذیل مقوله انتظار است.
اما در جریان تربیت مهدوی، ممکن است سوء برداشت و سوء عملکردها باعث منحرف شدن این مسیر از هدف اصلی خود شود. دکتر خسرو باقری در دو مقاله به آسیب شناسی تربیتی مهدویت پرداخته اند و این مساله را ذیل موضوع کلی تر آسیب شناسی تربیت دینی و اسلامی بررسی کرده اند. ایشان با ذکر هفت مورد از آسیب شناسی دین با عناوین: حصاربندی و حصار شکنی، کمال گرایی و سهل انگاری، گسست و دنباله روی، قشری گری و عقل گرایی، خرافه پردازی و رازدایی، انحصارگرایی و کثرت گرایی به توضیح افراط و تفریط های مطرح در موضوع مهدویت پرداخته اند  و حد اعتدال در هر مورد را بیان نموده اند.در ادامه اصل مقاله جهت مطالعه بیشتر می آید.

دریافت آسیب شناسی تربیتی مهدویت، ش1- خسرو باقری

دریافت آسیب شناسی تربیتی مهدویت ش2- خسرو باقری

همچنین جهت بررسی بیشتر این موضوع مقالات دیگری که توسط خانم داوری ارسال شده است، به پیوست می آید.

دریافت موانع و آفات انتظار- رضا علی نوروزی و همکاران

دریافت تربیت حماسی الگوی تربیت مهدوی- سید مهدی موسوی

دریافت  تربیت سیاسی در پرتو انتظار- سید مهدی موسوی

 دریافت سیمای مهدویت در برنامه آموزشی مدارس - رحمت الله مرزوقی

عنوان مقاله جذاب نیست!

انتخاب عنوان برای مقاله، ظاهرا مانند انتخاب تیتر اصلی برای روزنامه ها است که باید جذاب باشد تا مخاطب بیشتری را برای خواندن خبر روزنامه  جلب کند. حتما در مقاله هم  هر چه  عنوان جذاب تر باشد، احتمال بیشتری برای چاپ دارد. در مقالاتی که برای استاد جهت اظهار نظر می فرستیم، معمولا یکی از موارد بررسی این است: « عنوان جذاب نیست.» البته فعلا پرداختن به چگونگی ظاهر مقاله، هدف نوشتن نیست که خود جای بحث بسیار دارد که توجه به ظاهر و ساختار مقاله،  سبب شده است، فقط ساختار ارائه علم تنوع یابد، بدون اینکه توسعه ای در مرزهای دانش رخ دهد. 

هدف از این بحث، مقاله ای بود که آقای دکتر بختیار شعبانی ورکی برای اینجا فرستادند و عنوان مقاله خود را  از شعر فردوسی الهام گرفتند و به نظر اصل این کار  زیبا بود که  می تواند الگویی در انتخاب عنوان مقاله باشد. پیوند برقرار کردن با ادبیات فارسی،   به مقالات تازگی می بخشد و از بی روحی در می آورد . ادبیاتی که در آن  شعرای بزرگ «حکیم» نامیده شده اند و فلسفه هم در ایران و اسلام همان «حکمت» است.

هر آن چیز کو خواست اندر بوش        بر آن است چرخ روان را روش

پ ن:

دیروز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی بود.

در جلسات قبلی گروه،  مقاله تکثر رشته ای دکتر شعبانی مطالعه و بررسی شد. به پیوست نقد و بررسی دوستان به همراه پاسخ دکتر شعبانی می آید.کار اصلی بررسی و نقد مقاله، توسط خانم شهناز شهریاری دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان صورت گرفت.

مقاله روش کیفی: روش یا بوش

بررسی مقاله تکثر رشته ای و جوابیه دکتر شعبانی

بحث و گفتگو (بررسی آموزش روش شناسی پژوهش در دانشگاهها )

هدف این مقاله بررسی روش شناسی پژوهش در روان شناسی و علوم تربیتی در ایران بوده است و در این راستا در پی یافتن به پاسخ سئوالات زیر است:

1- منابعی که در درس روش تحقیق استفاده می شود  مبتنی بر کدام بنیادهای نظری فلسفه علم است؟

2- مقالات علمی پژوهشی چاپ شده در مجلات، مبتنی بر کدام نگرش معرفت شناختی است؟

3-سرفصلهایی که در درس روش تحقیق در مقاطع مختلف دانشگاه تدریس می گردد تا چه اندازه با منابع اصیل دانشگاهی درس روش تحقیق همخوانی دارد؟

4- محتوای تدریس اساتید روش تحقیق بر کدام بنیاد نظری مبتنی است؟

5- دانشجویانی که درس روش تحقیق را گذرانده اند تا چه اندازه با ماهیت روش تحقیق آشنا هستند؟

دوستان ضمن مطالعه این مقاله، که توسط آقای دکتر نوروزی ارسال شده است، نقد و نظرات خود را در خصوص موضوع بحث و همچنین در مورد اصل مقاله ارائه دهید.

دریافت مقاله

وضعیت فلسفه تعلیم و تربیت در ایران

در نگاهی کلان می توان تاریخ فلسفه تعلیم و تربیت را به موازات تاریخ اندیشه های تربیتی بشر دانست و در این راستا از تمدن ایران باستان در مقایسه با تمدنهای هند و چین و یونان  و رم سخن گفت و در نگاهی جزیی تر به فلسفه تعلیم و تربیت به عنوان رشته دانشگاهی مشخص نگاه کرد که در این نوع نگاه فلسفه تعلیم و تربیت در ایران در قیاس با سابقه تاریخی آن در غرب از قدمت چندانی برخوردار نیست.

در مورد وضعیت کنونی فلسفه تعلیم و تربیت در ایران واهداف این رشته نظرات متفاوتی وجود دارد و طبیعتا این اختلاف دیدگاه، انتظارات  متفاوتی را از این رشته ایجاد خواهد کرد و عملکرد این رشته را مورد نقد و چالش جدی قرار خواهد داد. برخی بر وجه تربیتی رشته بیشتر نظر داشته و در عرصه عمل به ارائه راهکارهای مرتبط با تعلیم و تربیت می پردازند و عده ای رسالت رشته را ، ناظر به واکاوی مبانی فلسفی و نظری در راه تولید نظریات تربیتی می دانند.

برای ما دانشجویان فلسفه تعلیم و تربیت لازم است که با آگاهی از تاریخچه این رشته در غرب و در ایران و آشنایی با سیر فعالیتهای صورت گرفته در آن، به ظرفیت ها و خلأ های موجود در این رشته واقف گشته و با توجه به وضعیت موجود و ترسیم وضعیت مطلوب به تحصیل هدف دار در این رشته بپردازیم.

مطالعه مقالات زیر که توسط دکتر شعبانی و دکتر نوروزی برای اینجا ارسال شده است می تواند در این راستا کارگشا باشد.

تاریخ فلسفه تعلیم و تربیت در ایران -دکتر بختیار شعبانی ورکی، رضا محمدی چابکی

Philosophy of Education in North America: Where has it been?Where is it going?- James Scott Johnston

انتظارات بجا و نابجا از فلسفه تربیت- دکتر عیسی ابراهیم زاده

جایگاه فلسفه تعلیم و تربیت در میانه نظر و عمل -تأملی بر واپسین چالش فلسفه های تحلیلی و قاره ای- دکتر خسرو باقری

اندیشه های فلاسفه

در ادامه پاورپوینت های قبلی، موارد زیر نیز در موضوع فلاسفه غرب (سقراط، افلاطون و ارسطو) و شرق (کنفسیوس)می باشد که توسط دانشجویان فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان تهیه شده است.

دریافت کنفسیوس - ایوب محمودی

دریافت سقراط، افلاطون و ارسطو - عزت الله کیشانی فراهانی

و سایر موارد:

The Greek Philosophers

aristotle

plato

  west philosophy 

سهم ایرانیان در پیدایش و گسترش فلسفه

کتب تاریخ فلسفه، چه کتابهایی که توسط غربی ها نوشته شده و چه کتابهایی که به جانبداری از غربیان به زبان فارسی تألیف شده است، القاء کننده این نگرش است که فلسفه و تفلسف ابداع و اختراع یونانیان بوده است ولی مراجعه به کتب تاریخ کهن و متون دینی حوزه مشرق زمین، به وضوح چنین ادعایی را ابطال می کند؛ چنانکه برخی از تاریخ فلسفه نویسان غرب هم که تعصب کمتری به خرج داده اند، معترف به این امر و تأثیر حکمت های مشرقی در شکل گیری تفکرات اولیه یونانی هستند؛ گرچه این افراد هم فلسفه یونان را فلسفه به معنای خاص معرفی می کنند و تفکرات فلسفی شرق را فلسفه به معنای عام حکمت(که شامل هرگونه تفکر عقلانی می شود)می شمارند...

برای آگاهی بیشتر در مورد سهم ایرانیان در پیدایش فلسفه به مقاله پیوست رجوع نمایید. در این مقاله نویسنده تلاش دارد؛ نشانه هایی از وجود فلسفه به معنای خاص در مشرق زمین و به طور اخص در ایران  و تأثیر آن بر تفکر یونان را ردیابی کند و خطای تاریخ نویسان غرب را نشان دهد.

دریافت درآمدی بر سهم ایرانیان در پیدایش و گسترش قلمرو فلسفه - دکتر مقصود محمدی و مهدی سلطانی

گزارشی از کارگاه پژوهش های تربیتی از منظر فلسفه تعلیم و تربیت

این کارگاه به همت دانشگاه تربیت مدرس و با حضور دکتر خسرو باقری در تاریخ بیست و سه فروردین در این دانشگاه برگزار گردید. کارگاه در دو بخش اجرا شد در بخش اول خسرو باقری به بیان ویژگی های مسائل فلسفی پرداختند و سپس خصوصیات پرسشهای فلسفی را مطرح کردند و بر اساس پرسشهای فلسفی به دسته بندی نسبت به پژوهش های فلسفی پرداختند و در ادامه به پژوهش در حوزه فلسفه تعلیم و تربیت پرداخته شد...

 دو نفر از اعضای گروه، خانم ها عسگری و خاقانی در این کارگاه حضور داشتند و گزارش مختصری از این کارگاه توسط خانم زهرا عسگری تهیه شده است که در پیوست جهت دریافت دوستان آمده است. با تشکر از ایشان که متن گزارش را تهیه و در اختیار سایر دوستان قرار دادند.

دریافت- متن گزارش کارگاه پژوهش

مکاتب فلسفی

 پاورپوینت های زیر در مورد اندیشه های فلسفی در هند ، چین و ایران و همچنین فیلسوفان قبل از سقراط است.

لائوتسه و آیین دائوئیسم در چین- شهناز شهریاری

زرتشت و اهداف تعلیم و تربیت-  فاطمه هاشمی

بودا و اندیشه های او در هند - حسین دولت دوست

فیثاغورث - عزت الله کیشانی فراهانی

 پیش سقراطیان - زهرا نادری

با تشکر از دوستانی که پاورپوینت خود را جهت استفاده سایرین در اینجا قرار دادند.

روش پژوهش پارا کمی

این مقاله نگاهی انتقادی به رویکردهای موجود در روشهای پژوهش تربیتی دارد و با دلایل و استدلالهای علمی و فلسفی، مشکلات ترکیب پارادایمهای کمی و کیفی در روشهای ترکیبی  را مورد بحث قرار می دهد. سپس برای حل مشکل، سیستم نمادین متفاوتی ،با فرم منطقی متفاوتی را برای توصیف پدیده های تربیتی، پیشنهاد می دهد :

پارا کمی گرایی. نظریه ی پارا کمی رویکردی است درارتباط با رابطه نزدیک بین پارادایم و روش، با استفاده از رئالیسم استعلایی پست پوزیتیویستی(برتر از تجربه) به عنوان یک آغاز فلسفی برای روش شناسی پژوهش (روش تحقیق) و استفاده از سیستم منطق عملیاتی یا سیستم منطق فازی، به عنوان منطق پژوهشهای علمی در تربیت.

با تشکر از خانم زهرا عسگری بابت ترجمه چکیده مقاله و تشکر از راهنمایی های استاد

جهت اطلاع بیشتر در مورد این روش به اصل مقاله رجوع نمایید.

دریافت Para-quantitative Methodology:

Reclaiming experimentalism in educational research
 by  BAKHTIAR SHABANI VARAKI  , ROBERT E. FLODEN,  TAHEREH JAVIDI KALATEHJAFARABADI

همچنین این مقاله  توسط Laura McInerney  سردبیر مجله schools week نقد و بررسی شده است که در وبلاگ شخصی آقای دکتر شعبانی به آدرس http://bshabani2.blogfa.com/1393/12 قابل دسترسی می باشد.

پ.ن:
 با تشکر از استاد محترم، آقای دکتر شعبانی که با ورود به وبلاگ و نظر خصوصی خویش، ما دانشجویان را در اصلاح ترجمه و فهم بیشتر مقاله خود یاری کردند. با اجازه ایشان و برای اطلاع دوستان توضیحات استاد در ادامه خواهد آمد:

«سلام. از توجه شما به مقاله اینجانب و همکارانم تشکر می کنم. فقط یادآوری می کنم معادل مناسب برای Paraqantitative پاراکمی است. فرا معادل meta است و ناظر به عزیمت به فراسوی یک قلمرو عینی یا معرفتی است. معذالک پاراکمی گرایی با ابتنا به نظام منطق عملیاتی قصد دارد کمیت را در عرصه مطالعات اجتماعی و تربیتی حفظ کند و در عین حال با انفصال از منطق ارسطویی دغدغه زبان طبیعی مورد نظر طرفداران پژوهش کیفی را  نیز مورد توجه قرار می دهد. بنابرای  پارا یا پیرا هر دو مناسبند. متشکرم شعبانی»

تاریخ فلسفه غرب

مراد از تاریخ فلسفه،  شرح زندگانی فیلسوفان و آوردن سخنان آنان نیست.

 بلکه علمی است که تحولات تاریخی فلسفه را روشن می کند. در تاریخ فلسفه باید نشان داده شود که حرکت تکاملی اندیشه انسانی چگونه بوده است . تاریخ فلسفه پیشامدی جبری نیست که با پیشرفت زمان به خودی خود تکامل یابد و آنطور که هگل توصیف می کند فلسفه دوران جدیدتر به خودی خود کامل تر از فلسفه دوران های قدیم باشد. چه بسا فیلسوفان قرن نوزدهم و بیستم که در مراحل اولیه تکامل اندیشه انسان زندگانی کرده اند؛ در صورتی که افلاطون در بیش از دو هزار سال پیش اندیشه هایی داشته که هنوز برای پی بردن به عمق آنها علاوه بر داشتن آمادگی فلسفی باید چندین سال کار کرد.                                                          تاریخ فلسفه محمود هومن، کتاب اول، ص 30، چ1381

و کتابهایی در تاریخ فلسفه غرب:

   تاریخ فلسفه غرب- برتراند راسل       حجم: 9.03 مگابایت

  تاریخ فلسفه غرب -جلد اول- مصطفی ملکیان   حجم: 2.1 مگابایت

  تاریخ فلسفه غرب - عبدالحسین خسروپناه   حجم: 2.01 مگابایت

در مقدمه کتابهای  مصطفی ملکیان و عبدالحسین خسرو پناه، در مورد کتابهای موجود در زمینه تاریخ فلسفه غرب، توضیحاتی آمده است.که می توانید جهت آشنایی بیشتر با منابع موجود به این دو کتاب مراجعه نمایید.ضمن اینکه برای جلسه روز پنجشنبه گروه، در کنار منابع مشخص شده قبلی، منابع مناسبی جهت مطالعه دوره پیش از سقراط می باشند.

 

روش تحقیق در فلسفه تعلیم و تربیت

کتاب رویکردها و روش‌های پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت، نوشته‌ی خسرو باقری با همکاری نرگس سجادیه و طبیبه توسلی، در سال 1389 توسط پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی به چاپ رسیده است. رویکردها و روش‌های مورد بحث در این کتاب عبارتند از روش استنتاجی، تحلیل (تحلیل منطقی فرارونده، تحلیل زبانی)، ترکیبی، دیالکتیکی و انتقادی، پدیدار شناختی و هرمنوتیکی، تبار شناختی، و واسازانه که در ادامه به توضیح مختصری ازآنها پرداخته می‌شود.

دکتر خسرو باقری: « به ثمررسیدن تلاش برای سروسامان دادن به فلسفه تعلیم و تربیت و به طور کلی، به جریان انداختن اندیشه‌ورزی در باب تعلیم و تربیت، در گرو آن است که این حوزه، از حیث روش‌شناختی به غنا و باروری دست یابد.»

 این کتاب اولین اثر در باب روش شناسی در  فلسفه تعلیم و تربیت است، اما هنوز این رشته ظرفیت و نیاز کارهای جدی تر در حوزه روش شناسی را دارد. 

و محتواهای دیگری مرتبط با این موضوع:

دریافت  - تبیین رویکردهای غالب روش شناختی پژوهش فلسفه تعلیم و تربیت در ایران و توصیف روش شناختی رساله های دکتری- معصومه  کیانی و علی رضا صادق زاده

 دریافت  - چیستی شناسی روش پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی - مهدی رضایی

دریافت - چکیده مقالات سومین همایش فلسفه تعلیم و تربیت ایران (روش شناسی و روش های پژوهش در فلسفه تعلیم و تربیت)

دریافت  Methods in philosophy of Education   by Frieda Heyting, Dieter Lenzen and White

 دریافت   Research Methods in Education by  Louis Cohen, Lawrence Manion and Keith Morrison

روش فراتحلیل

 فراتحلیل، تحلیل تحلیل هاست.

یکی از روش­های توصیفی است و عبارت است  از تحلیل آماری بسیاری از مطالعات و تحقیقات منفرد در حوزه ای معین به منظور ترکیب و یکپارچه سازی نتایج آنها. در این روش، تحلیل ها و تحقیقاتی که درباره یک موضوع انجام شده است؛ گردآوری شده و مورد تحلیل مجدد قرار می گیرند.

در فراتحلیل تحقیقات موجود، تاکید بر ترکیب و یکپارچه سازی نتایج آنها جهت استفاده علمی و کاربردی است. بنابراین فراتحلیل، مقایسه نتایج تحقیقات دیگران است. یعنی اینکه از تحقیقات و نتایج تحقیقات و تحلیل موجود، تحلیل دیگری عرضه کنیم.

در روش فراتحلیل سعی می شود یافته ها در قالب مفاهیم کمی و آماری قوی قرار داده شوند تا هماهنگی بیشتری در تحقیقات حاصل شود  یکی از مهمترین خدمات فراتحلیل این است که در این نوع تحقیقات نقاط قوت و ضعف تحقیقات انجام شده مشخص شده و از ناهماهنگی ها تا حدودی کاسته می شود.البته این روش در حوزه تحقیقات کیفی هم به کاربرد دارد.

توضیحات بیشتر را  می توانید در مقالات زیر دنبال کنید.

 فراتحلیل راهی به سوی شناسایی ارزشیابی ترکیب و تلخیص پژوهشهای گذشته -شمس السادات زاهدی و همکار-  دریافت 

 کاربرد فراتحلیل در تحقیقات علوم اجتماعی و رفتاری - مجتبی حبیبی -  دریافت
 رویکردی فراتحلیلی به نظریه های تربیت دینی - بختیار شعبانی ورکی- دریافت
 فراتحلیل: رویکردی به تلفیق و ارزشیابی پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی- نورالله نصرالهی و همکاران- دریافت

 رویکرد فراتحلیلی: ظرفیتها و خلأها- دریافت

معرفی کتاب

آیا  جوانان مسلمان  می دانند که هزار سال پیش:                                                                              

ـ شمار کتاب‌های کتابخانۀ عمومی ری به ۱۰ هزار جلد می‌رسیده است.

ـ  کتابخانه بصره به طالبان علم که در آنجا مطالعه می‌کردند حقوق و کمک هزینه می‌داده است.

ـ  در شهر بغداد بیش از یکصد کتابفروشی وجود داشته است.

ـ  هنگام حملۀ مغولان به بغداد، آن شهر حدود چهل کتابخانۀ عمومی داشته است.

ـ  بزرگانی چون «صاحب بن عَبّاد»، عالم و وزیر شیعی، به قدر کتابخانه‌های اروپا کتاب داشته‌اند.

ـ  در آن زمان هیچ‌کس جرأت نداشت مال فراوان داشته باشد مگر آنکه با مال خود ادبیات و هنر را کمک کند.

ـ مسلمین بودند که اصول رسم بر سطح کره را شناختند و با ترکیب جبر و هندسه، اصول هندسه تحلیلی دکارت را به وجود آوردند.

ـ  توسط آنان در قرن دهم میلادی معادلۀ سرعت کشف شد.

ـ  مسلمین آغازگر علم جبر و دانش مثلّثات و وضع و کاربرد علامت صفر و نیز بسط ریاضیات و نقشۀ جهان بوده‌اند.

در کتاب « دانش مسلمین» نوشته محمدرضا حکیمی به جایگاه علم و ارزش آن در نظر مسلمانان پرداخته شده است . این کتاب برای فهم عمق دانش مسلمین و آشنایی با دستاوردهای آنان مفید  است. این کتاب به سه زبان روسی، اسپانیولی و عربی ترجمه شده است.در این کتاب درباره زمینه های متنوع فرهنگ مسلمین و گستره اطلاعات گوناگون آن مطالبی بیان شده است. برخی عناوین فصول عبارتند از:  از ترکستان تا اسپانیا،  فرا گرفتن دانش مسلمین، اعترافات،ابتکارهای مسلمین، ادبیات اسلام، شعر و هنر اسلامی،معارف عقلی، فقه، حقوق، حکمت عملی، اخلاق، نظام علمی 

و سایر کتب مرتبط  با این موضوع:

1.خدمات متقابل اسلام و ایران از استاد مرتضى مطهرى

2. کارنامه اسلام از عبدالحسین زرین کو ب

3. علم و تمدن در اسلام از سید حسین نصر

4. علم در اسلام به اهتمام احمد آرام

و  محتواهایی که به فهم بیشتر این موضوع کمک خواهد کرد.

 معرفی کتاب «تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی» از  ذبیح الله صفا - جواد قاسمی -دریافت

معرفی کتاب « علم و تمدن در اسلام» از  سید حسین نصر- دریافت

نقد کتاب دانش مسلمین دریافت

ارزیابی و گونه شناسی دیدگاه شرق شناسان، همدل با دانش اجتماعی مسلمانان- غلامرضا جمشیدیها و همکاران  دریافت

The Philosophy and Objectives of Education in Islam-Muhamad Hafiz Khamis Al-Hafiz      Mohamad Johdi Salleh, PhD  دریافت  

روش تحقیق کیفی

تحقیق کیفی از زوایای مختلفی تعریف می شود. در یک عبارت می توان نام کیفی را بر مجموعه تحقیقاتی قرار داد که  با شیوه‌هایی غیر از روش‌های آماری یا هرگونه کمّی کردن مرتبط باشد. شیوه کیفی به تحقیق درباره‌ی زندگی افراد، شرح حال‌ها، رفتارها، کارکرد سازمانی، جریانات و روابط اجتماعی  معطوف می باشدو در واقع به  نقش و اهمیت انسان در تحقیق اهمیت می دهد.

پژوهشگر کمی عینیت را ملاک خود قرار می‌دهد و از داده‌ها جدا می‌ایستد ولی پژوهشگر کیفی خود را بخش ناگسستنی از داده‌ها می‌داند. در حقیقت بدون مشارکت فعال پژوهش‌گر، داده‌ای وجود ندارد او واقعیت را به صورت بخشی از فرآیند پژوهشی خلق می‌کند.

در ادامه توضیح بیشتر روش تحقیق کیفی  در مقالات ارائه شده خواهد آمد.

مقالات:

  - نقش پژوهش های کیفی در علوم انسانی - محمد نمازی دریافت

 - مروری بر پژوهش کیفی و نرم افزارهای تحلیل دادههای کیفی - عباس دولانی و همکاران دریافت

- تحلیلی بر رویکردهای روایی در پژوهش کیفی - شقایق نیک نشان و همکاران دریافت

 - نمونه گیری در پژوهش  کیفی - هادی رنجبر و همکاران دریافت

- ارزیابی داده های کیفی- محدثه محسنپور دریافت

- گزارش کار درس روش تحقیق کیفی (روش گروه کانونی)-امید بهرامیان دریافت

 - روش شناسی تحقیق کیفی(پدیدار شناسی) - عبدالحسین امامی و همکاران دریافت

- کاربرد روش شناسی پژوهش های کیفی در مطالعات هنر اسلامی-صادق رشیدی دریافت

کتب:

- روش های تحقیق کیفی در پژوهش های اجتماعی(مجموعه مقالات) دریافت

- خلاصه ای از کتاب درآمدی بر تحقیق کیفی اثر اووه فلیک -ترجمه هادی خلیلی دریافت

- معرفی کتاب روش تحقیق کیفی ضدروش(منطق و طرح در روش شناسی کیفی) اثر احمد محمد پور دریافت

A Handbook of Qualitative Methodologies  for Mass Communication Research -Klaus Bruhn Jensen  and Nicholas W.Jankowski دریافت

روش تحقیق آمیخته

روش تحقیق آمیخته، با ترکیب دو مجموعه از روشهای کمی و کیفی به انجام می رسد. در حال حاضر برای شناسایی مسائل و مشکلات سیستم های اجتماعی-رفتاری به طور اعم، و محیط های آموزشی به طور اخص، استفاده از روش های مبتنی بر ترکیب پارادایم های تحقیق از اهمیت برخوردار شده است. زیرا به رغم ماهیت پیچیده این سیستم ها و محیط ها، نمی توان فقط به استفاده از یک رویکرد (کمی یا کیفی) اکتفا کرد و به شناخت کافی نسبت به موقعیت های معین دست یافت. در راستای برآوردن این نیاز، در دهه ی اخیر استفاده از ترکیب روش های کمی و کیفی، تحت عنوان روش های تحقیق آمیخته، رایج شده است.
در این قسمت مقالات موجود در این زمینه برای آگاهی بیشتر از این روش ارایه می شوند. در گام های بعدی و در صورت فرصت به نقد این مقالات اقدام خواهد شد نقد و بحث بازدیدکنندگان نیز ما را در رسیدن به اهداف کمک خواهد کرد.

 پژوهش کمّی یا کیفی در گفتگو با دکتر عباس بازرگان  دریافت

مقایسه روش شنا سی پژوهش کمی وکیفی در علوم رفتاری-  احمد عابدی∗ علیرضا شواخی دریافت

روش تحقیق آمیخته -  عباس بازرگان دریافت

مبانی روش پژوهش آمیخته - یزدان منصوریان دریافت

روش های پژوهش ترکیبی: گونه شناسی-موسی سجادی و همکاران دریافت

مبانی نظری پژوهش ترکیبی - فریدون شریفیان دریافت

معرفی طرح ها و مدلها در روش تحقیق آمیخته- علی مبینی دریافت

اصول پارادایمی و روشهای فنی - احمد محمدپور دریافت

مبانی نظری و اصول عملی - احمد محمدپور دریافت

Mixed Methods Research-by R. Burke Johnson and Anthony J. Onwuegbuzieدریافت