معرفی مقاله
مبانی و اصول اخلاق اسلامی: ارتباط معلم با دانش آموزان
نویسندگان: مسعود صفایی مقد، بهاالدین رحمانی، محمدجعفر پاک سرشت، سید منصور مرعشی
مجله علمی پژوهشی پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت
سال 6 ، شماره 1، بهار و تابستان 1395.
تعداد صفحه: 23
هدف اصلی این پژوهش،
بررسی مبانی و اصول اخلاق اسلامی در ارتباط معلم با دانش آموزان میباشد.
برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی بهره گرفته شد. بر
پایه نتایج به دست آمده، نخست هشت اصل اخلاقی مربوط به ارتباط معلم با دانش
آموزان از متون دینی و تربیتی اسلام استنتاج شدند. بر این اساس، هر معلمی
در حرفه و محیط کار خود باید به این اصول پایبند باشد و در ارتباط با دانش
آموزان رفتارهای اخلاقی زیر را از خود نشان دهد:
1 ) هم در محیط مدرسه و
هم در خارج از مدرسه کارهایی را که باید در ارتباط با دانش آموزان انجام
دهد با صداقت و درستکاری تمام به انجام برساند؛
2 ) در مقابل دانش
آموزانش- از هر طبقه و گروهی و در هر مقام و منزلتی که باشند- متواضع و
فروتن باشد و دانش و مهارتهای خودش را به رخ آنان نکشد؛
3 ) با هر وسیله
ای و از هر راهی که ممکن است به دانشآموزان آسیبهای جسمانی و روانی وارد
نکند و اجازه ندهد که دانش آموزان در محیط کلاس هیچگونه آسیبی به یکدیگر
وارد کنند؛
4 ) دانش آموزانش را برادر و خواهر دینی خود بداند و در برخورد با جنس مخالف و به ویژه کودکان، عفّت و پاکدامنی پیشه کند؛
5
) برای تمامی دانش آموزانش- در هر مقام و موقعیت و از هر جنسیت و ملت و
نژادی که باشند- احترام قائل باشد و احترام قائل شدن به آنها را تنها منوط
به وضعیت درسی و موزشی شان نداند و قبل از این که آنها را به عنوان یک
دانش آموز ببیند، به آنها به عنوان یک انسان نگاه کند؛
6 ) در زمینه تعامل با دانشآموزان و آموزش و ارزشیابی آنها و نیز بهکارگیری نظام تشویق و تنبیه منصفانه و عادلانه برخورد کند؛
7
) بدون اجبار و اکراه و از روی وظیفه به تمامی وظایفی که نسبت به
دانشآموزانش دارد، بدون کم و کاست، عمل کند و به خاطر انجام دادن وظایفش بر
آنها هیچگونه منّتی نگذارد؛
8 ) در موقعیتهای عادی و غیرعادی، بیش از
وظایفش به دانشآموزان دارای نیازهای ویژه نیکی کند و نیازهای آنان را
برآورده نماید، بدون این که از آنها هیچگونه چشمداشتی داشته باشد و بر آنها
منّت بگذارد.
بنا بر آنچه گفته شد، تحقق بخش زیادی از هدفهای تعلیم و تربیت نیازمند پیروی معلم از اصول و معیارهای اخلاق معلمی است.