معرفی مقاله
جایگاه فرهنگ قناعت(اقدام و عمل) و کارکردهای آن
در تبیین و تحکیم مبانی دینی اقتصاد مقاومتی
از نگاه تعالیم اسلامی
فیض اله اکبری دستک
فصلنامه مروری بصیرت و تربیت اسلامی
سال سیزدهم، شماره 36، بهار 1395
تعداد صفحه: 20
مهمترین نتایج و دستاوردهای مقاله حاضر را میتوان در موارد ذیل، تبیین و تقریر کرد:
1- فرهنگ قناعت و خودبسندگی را م یتوان از جمله مه مترین فضایل اخلاقی و رفتاری مورد تأکید در آیین اسلام در سلوک فردی و اجتماعی و نیز راهبرد اساسی در زمینۀ مدیریت زندگی مادّی و معنوی انسا نها برای دست یابی به سعادت و کمال دنیوی و اخروی مسلمانان قلمداد کرد که در هیچ آیین و مکتب دیگری تا این حد و اندازه مورد تأکید و تشویق قرار نگرفته است.
2- فرهنگ قناعت در آموزه های اسلامی دارای مفهومی دقیق و عمیق و در عین حال جامع و گسترده است که تمامی گسترۀ زندگی انسان را فرا م یگیرد و تمام پیامبران الهی،پیشوایان و امامان معصوم(ع) و اولیای خداوند ،فرهنگ قناعت و خودبسندگی را سرلوحۀ زندگی خود قرار داده بودند؛ زیرا آنان، قناعت را موهبتی الهی و سلطنتی پایدار قلمداد می کردند که از یکسو منشأ عقلانی و منطقی دارد و از سوی دیگر رهاورد دلپذیر و ماندگار عفت و وارستگی و نیز نشانۀ تقوا و خویشتنداری و مصداق بارز شکرگزاری به درگاه احدیت است.
3- برخلاف باورهای غلط و استنباطات ناقص عده ای در محدودسازی دامنۀ فرهنگ رهایی بخش قناعت در قلمرو مصرف کالاها و مصنوعات مادّی و بشری و نیز مصرفگرایی اقتصادی و مالی، باید اذعان کرد که قناعت به عنوان یک فرهنگ و شاخصۀ بارز اسلامی، تمامی ابعاد و حوز ههای زندگی مادّی و معنوی مرتبط با امور دنیوی و اخروی انسانها را فرا میگیرد؛ به گونه ای که م یتوان از آن به عنوان نسخۀ شفابخش در تنظیم و تعدیل نظامات و روابط حاکم بر شئون مختلف زندگی فرد مسلمان یاد کرد که در صورت عدم کاربست دقیق و به هنگام این مؤلفۀ ایمانی و اسلامی، دچار خسار تهای جبران ناپذیری همچون: مهالک حرص و طمع و نیز اسراف و اتراف خواهد شد.
4- در زمینۀ تبیین و تقویت مبانی دینی اقتصاد مقاومتی ، باید اعتراف کرد که فرهنگ قناعت دارای ظرفیتهای بالا و کارکردهای وسیعی ست که اهتمام جدّی به رویکردهای آن میتواند تأمین کنندۀ سعادت و سلامت زندگی دنیوی و اخروی مردم در جغرافیای زندگی معنوی و تربیتی و نیز اجتماعی و اقتصادی آنان به شمار آید. همچنین مقوله هایی نظیر « عزت طلبی و آزاد یخواهی، رضای تمندی و داشتن آرامش و سایش، سلامت و محافظت دینی، فقرزدایی، اسراف ستیزی و تعدیل هزینه ها و مخارج گزاف زندگی» را م یتوان از مهمترین آثار و کارکردهای عملیاتی فرهنگ قناعت قلمداد کرد.
