یک سه شنبه یک کتاب
تفکر منطقی روش تعلیم و تربیت
نویسنده: هنری گوردون هولفیش، فیلیپ اسمیت
مترجم: علی شریعتمداری
نشر: سمت
تعداد صفحه: 284
نگارنده با ذکر عوامل موثر در تعلیم و تربیت، مقوله تشویق و تنبیه را بررسی میکند به نقش آنها در فرآیند تعلیم و تربیت اشاره مینماید و بیشتر از دیدگاه تعالیم مذهبی، به ویژه دیدگاه قرآن و روایات اهل بیت، تشویق و تنبیه کودکان را ارزیابی کرده نکاتی در باب تعلیم و تربیت اسلامی مطرح میسازد.
این کتاب، تحقیقی درباره شیوههای تفکر منطقی و نقش آن در یادگیری و تعلیم و تعلم است. نویسنده که تفکر را اساس تعلیم و تربیت میداند و نقد و تفکر منطقی را موجب گسترش فرهنگ، آموزش و پیشرفت علمی یک جامعه ارزیابی کرده و سطوح مختلف دانشگاهی در سطح کارشناسی، دبیران و معلمان را مخاطب خود دانسته، در بخش اول، ضمن بررسی ماهیت تفکر، به شیوههای استقرایی و فرضیهای قیاسی در جریان تفکر و به چگونگی تشکیل مفاهیم, زبان، تفکر, یادگیری و تعهد معلم در برابر تفکر منطقی پرداخته و تلاش نموده تا معلمان را با شیوههای صحیح تفکر و آموزش آشنا سازد. وی در بخش دوم به انواع تفکر و صورتهای مختلف آن اشاره کرده و عناصر تفکر در فرآیند شخصیت و مبانی فرهنگی و رشد همه جانبه جامعه را عنوان کرده است. مولف در بخش سوم ابتدا به ابزارهای تفکر و یادگیری پرداخته و استنباط قیاسی, استقرایی و فرضیهای - قیاسی را از جمله این ابزارها بهشمار آورده و سپس فرق میان سفسطه و استنباط را تبیین کرده و در ادامه به رابطه میان معنا و زبان اشاره کرده و زبان و واکنش مفهومی را یکی دیگر از وسایل تفکر عنوان کرده است. او همچنین در این بخش به تحلیل نظریه یادگیری برای معلمان پرداخته و نتایج قابل پیشبینی و غیرقابل پیشبینی این نظریه را یادآور شده است. نویسنده در بخش چهارم با هدف انتقال نوع نگرش خود درباره رسالت آموزشی به معلمان و تبیین روشهای تربیت عقلانی به متعلمان توسط آنان، به اهمیت کلاس درس، تقویت مبانی و روشهای تفکر اشاره کرده و مدعی شده است که هر کلاسی میتواند مرکز تفکر باشد و فرصتهای مناسبی برای تفکر خلاق ایجاد کند.
نقاط قوت:
از نظر ارزشی و مطلوب و قابل تحسین است.
دارای انسجام و نظم منطقی است. مستندات و ارجاعات آن از غنای لازم برخوردار میباشد. مفروضات آن متأثر از مکتب شناختی است که در زمان حال نیز مورد توجه میباشد.
نقاط ضعف:
این کتاب از لحاظ قواعد زبان فارسی، کاربرد اصطلاحات تخصصی، و فنون ترجمه از قوت لازم برخوردار نیست. محتوای آن با سرفصلهای ماده درسی نطابق کامل ندارد. از لحاظ تاریخی نیز عمری چهل ساله دارد.
پیشگفتار مترجم
پیشگفتار مؤلفان
بخش اول: مقدمه
فصل اول: تفکر مسأله اساسی تربیتی
فصل دوم: مسأله در زمینههای مختلف
بخش دوم: تحلیل تفکر
فصل سوم: اندیشیدن یا تفکر کنترل شده
فصل چهارم: باور داشتن، گرایشی به سوی عمل
فصل پنجم: عقاید مدلل: عمل ترکیبی
فصل ششم: عقاید مدلل: عمل تحلیلی
فصل هفتم: عقاید مدلل: قضاوتهای ارزشی
بخش سوم: ابزارهای تفکر و یادگیری
فصل هشتم: استنباط و سفسطه
فصل نهم: معنا و زبان
فصل دهم: واکنش مفهومی
فصل یازدهم: یک نظریة یادگیری برای معلمان
بخش چهارم: تفکر منطقی به منزلة هدف و روش
فصل دوازدهم: کلاس به منزلة ادامه تفکر
فصل سیزدهم: هر کلاسی ممکن است مرکز تفکر باشد
فصل چهاردهم: رهبری تربیتی و جریان تفکر
فصل پانزدهم: تعهد در برابر چه کسی و برای چه؟